ابومحمد عبدالله بن جحشابومحمد عبدالله بن جحش، پسرعمه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و صحابی ایشان و برادر زینب همسر آن حضرت بود. منابع تاریخی او را از کسانی دانسته‌اند که به حبشه و سپس به همراه پیامبر به مدینه هجرت نمود. وی سرانجام در جنگ احد در سال ۳ هجری قمری کشته شد. ۱ - معرفی اجمالیعبدالله بن حجش بن رئاب بن یعمر از طایفه بنی‌خزیمه و کنیه‌اش ابومحمد و مادرش امیمه دختر عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف، عمه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. براین اساس، عبدالله پسر عمه و داماد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و خواهرش زینب، همسر پیامبر بود. ۲ - اسلام آوردنعبدالله از جمله کسانی است که در صدر اسلام مسلمان شد و به پیامبر ایمان آورد و به حبشه رفت و بعد هم همراه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مدینه هجرت کرد. ۳ - سریه عبداللهپس از اینکه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از بدر اولی بازگشت، عبدالله بن جحش را به همراه هشت نفر از مهاجرین که عبارت بودند؛ از ابوحذیفة بن عتبه، عکاشة بن محصن، عتبة بن غزوان، سعد بن ابی‌وقاص، عامر بن ربیعه، واقد بن عبدالله و خالد بن بکیر، روانه ماموریتی اطلاعاتی؛ برای اطلاع از حرکت کاروان‌های قریش کردند. اما آنها در روزهای آخر ماه رجب، از ماههای حرام به کاروانی از قریش به سرکردگی عمرو بن الحضرمی حمله کردند. نهایتا عبدالله بن جحش و همراهان با اسیران و غنائم کاروان قریش به مدینه باز گشتند. ۴ - وجوب خمساز اجتهادهای او این بود که غنیمت را به پنج بخش تقسیم کرد: یک پنجم را برای رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و چهارپنجم دیگر را به کسانی که غنیمت می‌گرفتند، اختصاص داد. این پیشنهاد پیش از نزول آیه: «واعلموا انّما غنمتم من شی‌ء فان لله خمسه و للرسول...؛ بدانید که هرگاه چیزی به غنیمت گرفتید، خمس آن از آن خدا و پیامبر و....بود». و بر همین اساس، خمس واجب شد. ۵ - وفاتسرانجام عبدالله در جنگ احد در سال ۳ هجری قمری کشته شد. [۱۳]
حجوی فاسی، محمد بن محمد، الفکر السامی فی الفقه الاسلامی، ج۱، ص۲۰۲.
۶ - پانویس
۷ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۱۰۵. رده‌های این صفحه : تاریخ اسلام | خویشاوندان پیامبر اسلام | درگذشتگان سال 3 قمری | شهدای احد | صحابه کشته‌شده | مهاجران به حبشه | مهاجران به مدینه
|